De Corsicaanse taal stamt af van het Latijn en is in de loop der eeuwen beïnvloed door de talen van verschillende volken die over Corsica heersten. In Noord-Corsica spreken ze Corsu, terwijl in Zuid-Corsica de taal veel harder en scherper is. Hier merk je de invloed van Sardinië. In dit artikel lees je alles over het ontstaan en de ontwikkeling van de Corsicaanse taal.
In het noordoosten is de taal zacht en zangerig. Hier hoor je verschillende vervoegingen en woorden die lijken op Toscaanse dialecten. Het zuidwesten praat harder en scherper, de dubbele ‘d’ wordt hier veel gebruikt. Het woord voor ‘mooi’ is in Bastia ‘bellu’, in Ajaccio klinkt het als ‘beddu’.
Genua heerste 5 eeuwen over Corsica gebruikte het Toscaans als officiële schrijftaal. De weinige Genuese woorden die zijn overgebleven, zijn maritieme en technische termen. Er waren ook invloeden uit Zuid-Italie en uit het Frans. Het Frans werd op Corsica voor het eerst gebruikt in 1769. Het verspreidde zich aan het einde van de 19e eeuw door de invoering van de leerplicht.
Er zijn 2 oude vreemde dialecten overgebleven op het eiland. In Bonifacio hoor je nog steeds het Ligurische dialect van de 13e eeuwse Genuese kolonisten en in Cargése hoor je soms nog het Grieks. Dat is wel praktisch uitgestorven. Alle boeken die voor de 18e eeuw zijn gedrukt, zijn in het Italiaans. Daarna werd het Frans algemeen, maar op dat moment werd het Italiaans nog wel eens gebruikt.
Het Corsicaans is in 1974 erkend als streektaal en bloeit nu weer helemaal op. Dit komt dankzij de Universiteit van Corsica in Corte. Hier vind je een enorme databank over de taal. De meeste kinderen op het eiland leren niet alleen thuis Corsicaans, maar de taal wordt ook aangeleerd op school. Veel scholen geven namelijk les in 2 talen.
Er zijn veel genootschappen en tijdschriften die de Corsicaanse taal promoten en verschillende radiostations zenden alleen in deze taal uit. De eerste krant in het Corsicaans, ‘A Tramuntana’, verscheen in 1896 en kreeg veel opvolgers.
Om je alvast een woordje Corsicaans te leren hebben we hieronder een paar veelgebruikte termen opgesomd.
Corsicaans | Nederlands |
Ié | Ja |
Nó | Nee |
A’ringraziavvi | Bedankt |
Fate u piacé | Alstublieft |
Vá bé | Oké |
Buonghjornu | Hallo |
Cumu sí | Hoe gaat het ermee? |
L’addition, s’il vous plaît | De rekening alstublieft |
A’vedeci | Tot ziens |
Buona sera | Goedenavond |
Buona notte | Goedenacht |
Parla Inglese | Spreekt u Engels? |
[br][hr][br]
Henny zegt
Hartstikke bedankt voor deze informatie, ik ga op mijn italiaanse cursus een spreekbeurt houden over CORSICA.
Marilena Verheus zegt
Beste Marvin,
Ik kan het niet laten een kleine aanvulling op je verhaal te geven en je lijstje te verbeteren (‘L’addition, s’il vous plaît’ is nou niet direct Corsu!!!). Inderdaad is de invloed van het Toscaans groter dan die van het Genuees, maar dat laatste heeft méér sporen nagelaten dan alleen in wat technische en maritieme termen: wat dacht je van bijvoorbeeld ‘carrughju’, of ‘ghjesgia’ ? Niet alleen het Grieks van Carghjese is uitgestorven, ook het Bunifazincu is zo goed als dood… Helaas leren niet veel kinderen meer thuis Corsicaans, en de drie uurtjes les op school helpen ook niet echt. De taal staat daardoor behoorlijk onder druk en van weer opbloeien is vooralsnog niet echt sprake. Trouwens, zowel in het Noorden als in het Zuiden heet de taal Corsu. De noordelijke variant heet Supranacciu of cismuntincu, de zuidelijke Suttanacciu of Pumuntincu.
Je lijstje (het Corsu gebruikt vrijwel uitsluitend het accent grave – l’aletta (het vleugeltje):
Iè Ja
Innò Nee
À ringraziavvi Bedankt
Fate u piacè Alstublieft
Và bè Oké
Bonghjornu Hallo
Cumu sì Hoe gaat het ermee?
Datemi a nota per piacè De rekening alstublieft
Avvvedeci Tot ziens
Bona sera Goedenavond
À bona notte Goedenacht
Parlate inglesu? Spreekt u Engels?